Nadiskubre sa 2023 Annual Audit Report kan Commission on Audit (COA) para sa Department of Public Works and Highways an nasa P783,529,617.36 na advance payments sa mga kontratista na dae pa nababawi hasta sa huring parte kan presenteng taon.
An pondo an para sa 353 proyekto kan imprastraktura na natapos, terminated, o naghahalat nin terminasyon kan kontrata.
Katakod kaini, nagpatanid an COA sa pagbayolar sa Revised Implementing Rules and Regulations kan Republic Act No. 9184 asin nagdara nin huma na dakula an mawawara sa pondo kan gobierno.
Kaibanan sa mga mayor na nadiskubre kan COA an P388 milyon para sa 253 na natapos na proyekto, siring man an P351.7 milyon para sa 94 na terminadong proyekto asin P43.7 milyon para sa anom na mga proyekto na naghahalat nin terminasyon.
An mga dae nabawi na advance payments an nagsasalming sa pagpalyar na bawasan an mga bayad na nagsusugo kan 15% reduction hali sa periodic progress payments kan mga kontratista hasta sa mabayadan an mga advances.
Kaibanan pa sa findings an pagpalyar na i-forfeit an advance payment bonds sa oras kan terminasyon nin kontrata, siring man an kakulangan sa monitong asin tamang pagbawas hali sa billing kan kontratista.
Napag-araman na bako man kumpleto an accounting records asin mga pagkaka-octaba sa pagproseso sa claim kan mga kontratista.
Magin an dae nabawi na mga advances an nagkakawsa nin dakulang kantidad nin pondo kan publiko na dae magagamit kan gobierno para sa iba pang importanteng mga proyekto.
Huli digdi, ipigsuhestyon kan Commission on Audit an tulos na pagpapabayad sa mga kontratista o i-forfeit an saindang mga naiposteng bonds.
Kinakaipuhan man na puunan an legal na aksyon kontra sa mga nagsayuma na ibalik an advaces.
Paliwanag kan ahensya na mahigot na ipigpapaotob an pagsunod sa IRR kan RA No. 9184 asin mga polisiya kan DPWH sa pagbawi kan advance payments siring man an pagpapakarahay kan monitoring mechanisms ngani na masierto an napapanahon na pagbabawas kan advances hali sa progress billings.
Kinakaipuhan suboot na ipaotob an mga probiston kan kontrata na magtutugot sa pagbabawas kan advances hali sa mga clain sa iba pang mga nagpapadagos na proyekto na igwang parehong kontratista.
Dapat man na ipataw an mga administrative sanctions kontra sa mga tauhan na nagpalyar sa pagsunod sa proseso kan pagbawi.
Mientras tanto, ipighayag man kan pamayuhan kan DPWH an padagos na pagmamawot kaini na maresolberan an isyu, kaibanan an pagpapaluwas nin demand letters sa mga kontratista, pakikipagtabangan sa mga regional offices ngani na ipaotob an koleksyon, asin pagsasagibo kan legal na mga lakdang.
Sa ibong kan lakdang na ini, tinawan duon kan COA an pangangaipo nin mas mahigot na pagsunod asin dugang na remedial na aksyon ngani na maibitaran an dugang na paglobo kan mga dae nababawi na mga advances.
